Wende in de Stadsschouwburg: daddy, you're still number one

Tijs Synaeve, conciërge in de Koninklijke Stadsschouwburg, laat op regelmatige basis zijn licht schijnen op wat hij meemaakt in onze zalen.

Vanavond was het eindelijk zover. Wende, een van de meest veelzijdige artiesten van Nederland, zette de Stadsschouwburg in vuur en vlam met Vrijplaats. Wat begon als een sober concert, werd een (bij momenten extatische) onderdompeling in de Wendistiek: een avond waarop alles mogelijk bleek.

Gezinsgesprekje

Nochtans had ik de voorstelling op een haar na gemist. Een gezinsgesprekje drong zich immers op: het puberbrein van mijn dochter had de bloedtoevoer naar haar frontale cortex tijdelijk afgesnoerd. “Papa, wat als wij morgenochtend op de Dag van de Jeugdbeweging alcohol drinken? Is Passoa straf? Zou de politie iedereen laten blazen?” “Ja meisje,” zei ik, “en er zijn 3000 zakjes besteld. Ik ken mensen die ooit dronken op de Dag van de Jeugdbeweging en vijfentwintig jaar aan de drank gezeten hebben.” Ik vertelde er niet bij dat ik het over mezelf had.

Met enkel haar stem, twee piano’s en de onfeilbare begeleiding van pianist en co-arrangeur Nils Davidse bouwde Wende een universum waarin genres vloeibaar werden. Ze gleed moeiteloos van een fado-achtige klaagzang naar een Broadway-anthem, van jazzy improvisatie naar een bloedstollend chanson. In dat laatste knoopte ze aan bij de groten: Piaf, Barbara, Brel. Haar afsluiter, Dans le port d’Amsterdam, was zo rauw en meeslepend dat de geest van le grand Jacques in de zaal rondwaarde.

Wende is een natuurkracht. Niet alleen een technisch wonder, maar ook een fenomenale performer die een volle zaal moeiteloos in haar ban houdt. De relatie met het publiek was uitzinnig en intens: twee staande ovaties, en die collectieve vervoering die je enkel bij de allerbesten ziet.

Zweet

Ook de techniek verdient lof, het lichtontwerp was van absolute wereldklasse. Elke bundel leek te ademen op Wendes ritme. Halverwege waagde ze zich aan een cabaretesk dansje op een door Davidse vermangelde versie van Clair de lune: speels, erotisch, brutaal, en tegelijk ontwapenend eerlijk. Even slikken, het zweet van het voorhoofd vegen, en vooral: vergeten dat buiten de waanzin gewoon verder woedt.

Dan kreeg Wende onverwacht gezelschap van Sophie Straat, de jonge zangeres die het levenslied opnieuw bezielde met geëngageerde smartlappen over woningnood, racisme en seksisme. In twee nummers stond ze naast haar grote voorbeeld, zichtbaar ontroerd en misschien een tikje geïntimideerd door Wende’s présence. Toen de eerste tonen van Girls Just Want to Have Fun weerklonken, dacht ik even aan mijn dochter thuis, die al in bed lag en wiens frontale kwab hopelijk vannacht nog wat zou groeien.

Vrijplaats is geen voorstelling met een verhaallijn, maar een muzikale bekentenis, een oefening in vrijheid. Waar sommigen het gebrek aan structuur zagen als een zwakte, voelde het als pure kracht: de vrijheid van een artiest die durft te falen, te verleiden en te verdwalen. Ze toont hoe kunst kan bevrijden, niet door antwoorden te geven, maar door alles open te gooien.

Wende telt evenveel lentes als uw dienaar, maar straalt een jeugdige, ontembare energie uit. Ze blijft verrassen, ontroeren en ontregelen. Wat ze vanavond deed, was dan ook pure magie.

Wende in Brugge: 'daddy, you're still number one'.