DISQUIET

Disquiet. Sensational aesthetics of a technokin

“Het fantastische aan hardcore techno is dat het je lichaam activeert. Het is een katalysator voor energie. Ik probeer het publiek een ervaring te bieden die alle zintuigen stimuleert.”

— Lisa Vereertbrugghen in BLVRD

Thuis in gabber

Choreograaf en danser Lisa Vereertbrugghen ontwikkelde de afgelopen jaren een bijzondere choreografische signatuur. Haar focus op hardcore dance beats gaat terug naar haar kindertijd. Ze groeide op met gabber – de Rotterdamse hardcore techno muziek – waar haar oudere broer fan van was. Toen ze ongeveer 12 jaar oud was, leerde hij haar al ‘hakken’ (dansstijl geassocieerd met hardcore muziek) in hun keuken. Onmiddellijk na haar opleiding choreografie aan de School voor Nieuwe Dansontwikkeling in Amsterdam, keerde ze terug naar deze wortels en sindsdien verkent ze in haar voorstellingen de mogelijkheden van hardcore-dansstijlen.

Hardcoretechno bodypolitics
 

De hardstyle muziek waar ze mee werkt wordt gekenmerkt door een intensieve bas en drum, een snelheid van minimaal 160 bpm (beats per minute) en een disruptie van de flow. Verwacht je als publiek echter niet aan een re-enactment van de gabber-jeugdcultuur van de jaren ‘90. Vereertbrugghen onderzoekt ondertussen 10 jaar met steeds wisselende invalshoeken aspecten van hardstyle dans en muziek. Ze haalt hardcore uit de clubsfeer en toont de dans zelf. Ze positioneert zich daarmee als een danseres, niet als antropologe. Ze geeft aan zeer lang te werken aan dezelfde inhoud en vragen door steeds dieper te graven, of ze vanuit een ander standpunt te benaderen.

Zo wordt in haar eerste dansvoorstelling The Performance Formerly Known as Performance or Camouflaging Kelly (2015) de constructie van identiteit belicht, in Softcore, a hardcore encounter (2018) wordt de snelheid van de muziek onderzocht als een manier om aan de controle te ontsnappen en in haar aankomende creatie While we are here die in première zal gaan op December Dance ’23 zal Vereertbrugghen de gelijkenissen tussen techno raving en folklore dans blootleggen.

Naast podiumwerk neemt de artistieke praktijk van Lisa Vereertbrugghen meerdere vormen aan. Zo werkt ze aan technomeditaties, een research naar het raakvlak tussen mindfulness en technodans. Verder onderzoekt ze ook hardcore in lecture-performances, performance-installaties en publicaties.

Liefde voor de muziek

Voor de voorstelling van vanavond, DISQUIET. Sensational aesthetics of a technokin vertrok Vereertbrugghen vanuit de vraag wat haar liefde voor gabber triggert en of ze dat ook terugvindt in andere hardcore techno muziek. Ze begon geluidsarchieven door te nemen, context te onderzoeken en thuis geluidsexperimenten te maken. Ze werkte ze verder uit met Michael Langeder, de geluidsontwerper waar ze reeds lange tijd mee samenwerkt. 

Samen met Langeder ging ze aan de slag met een breder en internationaler gamma aan hardcore techno dan haar voorgaande voorstellingen. Ze voegden subgenres als de Britse jungle en drum-‘n-bass toe om hun raakvlakken te vinden en te activeren. Eén van de elementen die deze underground substijlen (naast hun hoge tempo) met elkaar verbindt, is de verstoring van de flow met pauzes, breakbeats en complexe intermitterende ritmes. Een ander element is de gedeelde dystopie.

Dystopie – hier is geen toekomst

Als mensen praten over uitgaan, ligt de nadruk vaak op de utopische kant: het samenzijn, het plezier van samen dansen. Dat hoort er voor Vereertbrugghen ook zeker bij. In DISQUIET schuift ze echter de dystopische intentie naar voren, die ze vooral in de teksten en de sonische sfeer van hardcore techno terugvindt. Donkere tonen en intense destructieve geluiden geven haar het gevoel te dansen om een gebrek aan perspectief, een gebrek aan toekomst uit te drukken. Met andere woorden; we dansen hard omdat er hier geen toekomst is. We moeten onze huidige lichamen vernietigen met zware bas-kanonnen om andere manieren van zijn te vinden. Hardcore dansen wordt zo voorgesteld als een mogelijke breuk met structuur en een zoektocht naar een elders dat onrustig (disquiet) is.

Een abstracte danslezing

Naast een onderzoek naar muziek, gaat Vereertbrugghen ook aan de slag met dans. Mede ‘dankzij’ de corona-lockdowns heeft ze zich twee jaar lang verdiept in drum-‘n-bass. Door een solo te maken voor zichzelf kan ze de ruimte nemen om quasi dagelijks drum-’n-bass, gabber en hardstyle te dansen en zichzelf de dans eigen te maken. Net als de muziek, zit de dans vol staccato-elementen, pauzes en breaks.

De geluiden van waaruit ze vertrok, triggerden haar lichaam. Ze kreeg het gevoel dat haar lichaam enerzijds gecamoufleerd werd in de geluidsgolven en dat ze anderzijds ook kon ingaan tegen de vibraties en de trillingen. Voor haar is hardcore muziek de perfecte muziek om je onder te dompelen in de tegengestelde bewegingen van volgen, pauzeren, meegaan en weerstand bieden, net omdat er in de muziek een continue afbraak is van regels en regelmaat. Hardcore wordt benaderd als een soort fysieke anarchie die ruis, verschil en onregelmatigheid wild omarmt, resulterend in een dissonant samenzijn. Geluid is voor Vereertbrugghen een abstract materiaal dat menselijke lichamen kan activeren en mensen eraan kan herinneren dat ze daadwerkelijk een lichaam hebben en dat ze samen een ruimte delen.

In DISQUIET wil Vereertbrugghen dieper ingaan op deze sonische breuken en onderzoeken hoe ze haar lichaam stimuleren. Vereertbrugghen geeft aan dat ze het gevoel heeft dankzij dans te kunnen bestaan, leven en ademen. Haar intense bewegingstaal is wat haar toelaat om zich mens te voelen. Met de maanden van isolatie in haar lichaam, wil ze nu nog meer inzetten op inter-actie tussen al de actoren: geluid, haar lichaam, de lichamen van haar medespelers (a.k.a. publiek) en de ruimte daartussen.

Lisa Vereertbrugghen

Lisa Vereertbrugghen (BE, 1986) is danser, choreograaf en onderzoeker. Sinds 2014 doet ze onderzoek naar hardcore techno-dansstijlen in verschillende formats: voorstellingen, lecture-performances, performance-installaties en publicaties. Ze werkt ook als dramaturg, performer en choreograaf voor verschillende performance- en visuele artiesten in Brussel, Berlijn en Amsterdam. Daarnaast geeft ze les aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Brussel. Als docent werkt ze samen met amateurs en professionals rond empowerment, fysieke bewustwording, sonic release technieken en performing difference.

Vereertbrugghen werd door Dans in Brugge geselecteerd als één van de vier Makers – een traject van twee jaar waarbij midcareer kunstenaars worden ondersteund. In dat kader werkt ze momenteel aan While we are here dat in première zal gaan op de komende editie van December Dance.

Tekst: Elia Baele

De programmatekst en inleiding worden verzorgd door het team van De Zendelingen, een productiehuis voor multimediale content over podiumkunsten en een collectief van freelancers die werken rond omkadering.