Set Of Sets

“Indrukwekkend ensemblespel tart tijd en zwaartekracht.”
- Theaterkrant

De tandem Nader en Campos transformeert ruimte & tijd in dans

Stel je het podium voor als een hyperruimte. Zie de dansers niet als mensen, maar als deeltjes in dat universum. Voel hoe alles beweegt, aangespoord door repetitieve, altijd voortdurende en alomtegenwoordige muziek. Interpreteer de reacties, interacties en botsingen tussen deeltjes als een cyclische dynamiek en je krijgt een poëtische materialisatie van ruimte & tijd.

Trilogie over natuurkunde

De voorstelling van vanavond, Set of sets, is het tweede deel van de ruimte-tijdtrilogie van de choreografen Guy Nader en Maria Campos (GN|MC). Na het eerste deel, Time Takes The Time Time Takes (2015), ontdekten ze dat hun onderzoek en interesses op het gebied van natuurkunde te breed waren om in één choreografie te gieten. "Circulair, swingend, centrifugaal... het idee van het constante heden en de oneindige tijd is een zeer breed onderzoek dat vele deuren opent, dat je meeneemt naar andere universums met meerdere mogelijkheden", legt Campos uit om de creatie van een trilogie te rechtvaardigen.

In Time Takes The Time Time Takes onderzochten Nader en Campos het verloop van de tijd. In het tweede deel, Set of Sets (2018), verkennen ze de persistente, cyclische en repetitieve aard van het universum. Dit doen ze door zich onder te dompelen in de poëtiek van wervelende lichamen. Met het derde deel van hun onderzoek, Made of Space (2021), leggen ze de focus op de perceptie van tijd, herinnering en geleefde ervaringen.

De voorstellingen van de trilogie zijn niet bedoeld als een les in kwantumfysica. Ze beogen wel een zintuiglijke ervaring met een solide wiskundige basis, waarin beide makers het publiek het recht geven op hun eigen verhaal. “In werkelijkheid is de toneelschrijver de kijker, die uiteindelijk degene is die het verhaal vanuit zijn eigen ervaringen creëert en definieert. Het is een reis die eindigt zoals jij zelf wilt”, zegt Nader.

Science fiction

Nader en Campos begrijpen (en accepteren) de veelheid aan interpretaties die veel toeschouwers ondertussen over hun trilogie hebben gegeven. De voorstellingen maken heel wat los. Sommige mensen zijn tot tranen toe ontroerd. Anderen zien siderische theorieën in de circulaire bewegingen van de dansers. Zo is ook de link met sciencefiction snel gelegd. Opvallend is echter dat woorden als fascinatie of hypnose in alle interpretaties steeds terugkomen.

Een groot deel van dit effect komt door de muziek van de Sevilliaanse componist Miguel Marín, een vaste waarde in GN|MC-producties. Marín brengt zijn muziek live in deze voorstelling. Zijn vertrekpunt zijn organische geluiden die hij reproduceert met een computer. Ze worden zeer subtiel gevormd door herhaling, met momenten waarop stilte wordt gevoeld, ook al blijft de muziek spelen.

De zwaartekracht uitgedaagd

De zeven dansers op het podium bewegen beetje bij beetje naar elkaar toe tot ze met steeds grotere snelheid een krachtige versnelling creëren. Het begint met een danseres die in kleine cirkels loopt, waarop de andere dansers meer en meer invloed uitoefenen, totdat ze hun gewicht samenvoegen in een steeds versnellende en perfecte dynamiek.

Samen drukken de dansers in Set of sets het idee van tijd "als een oneindigheid" uit. Het gaat over de wetten van de fysica, over het idee van "gewicht en mechanica, over tandwielen die met lichamen worden gemaakt en het idee om de off-axis tot het uiterste te duwen", legt Campos uit. Het is "een reis van lichamen die de zwaartekracht trotseren en worden in- en uitgepakt", zegt Nader.

Elk element op het podium leidt terug naar het cyclische en oneindige karakter van tijd. De afwisseling van licht en donker. Inertie en dynamische bewegingen. Het lijkt bijna alsof je de achterkant van een horlogekast verwijdert om de mechanismen te begrijpen die erin zitten. Het analyseren en bestuderen van de beweging ervan evoceert de kilte van het staal, de werking van de tandwielen, het balanswiel, de oscillerende massa. Treffend is dat dit tijdmeetinstrument de pols van een man of een vrouw vastgrijpt; een levend wezen dat in een bepaalde tijdsperiode, op een bepaalde plaats in het universum, wordt geboren, groeit en sterft.

De dominante vorm in dit ritueel is de cirkel. Gedefinieerd als "een reis van rotatie, een baan en non-stop middelpuntvliedende kracht". Er is een risico op duizeligheid. Het stuk heeft "van begin tot eind een riskante lichamelijkheid", legt Campos uit, "met acrobatische bewegingen vol precisie die een hoge concentratie vereisen."

Voor de eerste keer hebben de choreografen kostuums laten maken. Donkere werkoveralls die contrasteren met de naaktheid van het witte podium. De zeven dansers lopen in cirkels en door deze eenvoudige actie verzamelen ze bewegingen die zich banen of bochten zoeken. "Als er één danser faalt, falen we allemaal. We zijn als een machine", waarschuwt Nader. "Het is geweldig om de mogelijkheden te zien", aldus Campos.

De schoonheid van het gebaar

Het is aan de oneindigheid van de kleine momenten dat we alle aandacht zouden moeten geven. Druk als het leven vaak is, vol ervaringen en gedreven door haast en spoed; zijn we ons niet bewust van de hiaten die ontstaan in de tijd die verstreken is tussen de ene vermeende mijlpaal en de andere. Een oneindige afstand tussen microseconden die gebaren scheiden van hun intentie.

We zijn wat we doen in de tijd die we innemen. Hoe we alle relaties invullen waartoe de dans van het leven duwt, zal bepalen of schoonheid het resultaat is.

Bio

Het gezelschap GN|MC werd in 2006 in Barcelona opgericht door de Libanees Guy Nader en de Catalaanse Maria Campos. Samen hebben ze hun eigen stijl ontwikkeld, die herkenbaar is en die een huismerk is geworden. Hun stijl heeft een plaats opgeëist op het internationale toneel. Nader en Campos werken op het snijvlak van hedendaagse dans, contactimprovisatie, acrobatie en vechtsporten. Aanvankelijk creëerden ze solo’s en duetten. Vanuit hun training in contactimprovisatie en partnering ontstond geleidelijk een eigen signatuur. Stap voor stap breidden zij de afgelopen jaren hun ensemble uit met bijzondere dansers, die allemaal hun eigen skills in de creaties brengen.  De choreografen wonnen al verschillende awards, waaronder de Prijs van de Stad Barcelona in 2019 voor Set of sets.

Elia Baele

De programmatekst en inleiding worden verzorgd door het team van De Zendelingen, een productiehuis voor multimediale content over podiumkunsten en een collectief van freelancers die werken rond omkadering.